Koszty i kosztorysy

W przypadku budowy domu jednorodzinnego na własne potrzeby mieszkaniowe, jeśli spełnione są ustawowe warunki, do kosztów budowy dolicza się stawkę 8% VAT. Stawka ta obowiązuje w Polsce od 1 stycznia 2011 roku i obejmuje usługi budowlane związane z budownictwem mieszkaniowym.

Od 1 stycznia 2011 r. weszła w życie nowa ustawa o VAT (Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), która wprowadziła stawkę 8% VAT na:

1. dostawy, budowę, remont, modernizację, termomodernizację i przebudowę budynków mieszkalnych jednorodzinnych i lokali mieszkalnych,
2. pod warunkiem, że powierzchnia nie przekracza określonych limitów (300 m² dla domów jednorodzinnych, 150 m² dla mieszkań).

Budując dom jednorodzinny z firmą budowlaną, do ceny materiałów i robocizny zazwyczaj dolicza się 8% VAT, pod warunkiem że spełnione są określone warunki.
Kiedy obowiązuje stawka 8% VAT:

1. Dotyczy budowy, przebudowy, remontu, modernizacji lub rozbudowy budynków mieszkalnych jednorodzinnych.
2. Powierzchnia użytkowa budynku mieszkalnego nie przekracza 300 m².
3. Usługi są świadczone na rzecz osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej w tym budynku (czyli buduje dom na własne potrzeby mieszkaniowe).

Co obejmuje 8% VAT:

• robocizna firmy budowlanej,
• materiały budowlane, jeśli firma budowlana kupuje je i fakturuje razem z usługą (czyli „materiał z usługą”),
• całościowy koszt budowy, jeśli realizuje go jedna firma w systemie „pod klucz”.

Kiedy 23% VAT?

• Jeśli samodzielnie kupujesz materiały budowlane w sklepie – wtedy płacisz 23% VAT,
• Jeśli powierzchnia domu przekracza 300 m² – wtedy nadwyżka może być opodatkowana stawką 23%,
• Gdy usługodawca wystawia fakturę dla firmy, a nie osoby fizycznej.

Podstawa prawna:

• Ustawa o VAT z 11 marca 2004 r. (Dz.U. 2004 Nr 54, poz. 535, z późn. zm.)
• Załącznik nr 3 do ustawy o VAT – wykaz towarów i usług objętych stawką 8% (poz. 176 i 182)
• Art. 41 ust. 12 ustawy o VAT – warunki stosowania obniżonej stawki

Kosztorysy ARCHON+ bazują na danych z SEKOCENBUD - uwzględniają aktualne średnie ceny robocizny i materiałów. Aktualizowane są co kwartał.

Koszty budowy domu prezentowane są w wartości netto, ponieważ stawka VAT zależy od formy realizacji inwestycji, a więc może różnić się w zależności od tego, kto i w jaki sposób realizuje budowę. Jeśli budowa jest kompleksowo realizowana przez firmę wykonawczą – obowiązuje preferencyjna stawka 8% VAT na całość (materiały + robocizna), pod warunkiem że inwestycja dotyczy budynku mieszkalnego o powierzchni do 300 m², przeznaczonego na własne potrzeby osoby fizycznej. Jeśli inwestor samodzielnie zamawia materiały budowlane – obowiązuje stawka 23% VAT na materiały, natomiast na samą usługę wykonawczą (robociznę) nadal obowiązuje 8% VAT (przy spełnieniu tych samych warunków co wyżej).

Porównując koszty budowy domów: parterowego, oraz z użytkowym poddaszem, ten drugi jest stosunkowo tańszy w budowie, zwłaszcza w przeliczeniu na 1m2 powierzchni.

Aby uzyskać tą samą powierzchnię, dom parterowy musi być bardziej rozłożysty, zajmować większą przestrzeń, co niesie za sobą konsekwencje wykonania większej ilości fundamentów, ścian zewnętrznych, oraz pokrycia dachem. Dom parterowy zajmuje większą powierzchnię terenu, powoduje to konieczność budowy na większej działce, co w globalnej analizie kosztów również zwiększa koszt inwestycji. Posiada on przestrzeń na poddaszu, która pozostaje niewykorzystana, natomiast przystosowanie jej do celów użytkowych, nie wymaga poniesienia znacznych kosztów. Dom z poddaszem użytkowym posiada zazwyczaj również bardziej zwartą bryłę, co w późniejszym użytkowaniu powoduje zmniejszenie kosztów eksploatacji, zwłaszcza ogrzewania budynku.