Stan surowy otwarty (SSO) a stan surowy zamknięty (SSZ)

Przed rozpoczęciem budowy domu warto dokładnie poznać poszczególne etapy jego realizacji, a także zaznajomić się ze słownictwem i popularnymi pojęciami. W tym artykule wyjaśnimy, co kryje się pod nazwą: stan surowy otwarty oraz stan surowy zamknięty i jaki zakres prac obejmują. Porównamy także stan surowy zamknięty ze stanem deweloperskim, z którym najczęściej spotkamy się, kupując dom lub mieszkanie na rynku pierwotnym.

Prace, które mają doprowadzić budowę do stanu zerowego, rozpoczyna się od wyrównania terenu i usunięcia humusu. W następnym kroku zadaniem uprawnionego geodety jest wyznaczenie na działce miejsca, w którym stanie dom i wytyczenie zarysu budynku. Podczas realizacji stanu zerowego powstają na wytyczonym miejscu wykopy i fundamenty wraz ze ścianami fundamentowymi, doprowadza się przyłącza, przygotowuje się przepusty do poprowadzenia koniecznych instalacji oraz wykonuje izolację i drenaż. Następnie należy zasypać fundamenty pod podłogę na poziomie gruntu i wykonać warstwę chudego betonu. Opcjonalnie wykonuje się też piwnicę zamkniętą stropem. Po ukończeniu tych prac kończy się pierwszy etap budowy, czyli stan zerowy. W następnej kolejności, po stanie zerowym wykonane zostaną prace, stanowiące etap określany jako stan surowy otwarty.

Stan surowy otwarty to etap budowy domu, który następuje po stanie zerowym i poprzedza stan surowy zamknięty. Dom w stanie surowym otwartym jest konstrukcją, którą stanowią ściany nośne ze stropami, jest on zwieńczony dachem z odpowiednim pokryciem, ale może to być pokrycie tymczasowe. Konstrukcja budynku jest niewykończona, dom nie ma okien, drzwi i instalacji. Budowę domu w stanie surowym otwartym należy wykonać ściśle według projektu. Zazwyczaj stan surowy otwarty budynku jest realizowany wiosną, ale można przyjąć również inny harmonogram prac murarskich i rozpocząć realizację stanu surowego otwartego latem lub jesienią. Można założyć, że doprowadzenie domu do stanu surowego otwartego od stanu zerowego może trwać od dwóch do trzech miesięcy. Realizując dom w stanie surowym, możemy już obserwować, jak dom „rośnie” na naszych oczach.

Po zakończonym etapie stanu surowego otwartego przystępuje się do realizacji stanu surowego zamkniętego. Zamknięty stan surowy domu to już budynek ze ścianami zewnętrznymi, stropami, oknami, kominami i pokryciem dachowym.

Zobacz najciekawsze projekty domów!

---

---

Zobacz więcej projektów

Koszt budowy domu zależy od wielu czynników, w tym oczywiście od wybranego przez Inwestora projektu architektoniczno – budowlanego i zastosowanych w nim rozwiązań konstrukcyjnych. Na koszty budowy wpływa wielkość powierzchni domu, liczba kondygnacji, a także stopień skomplikowania bryły i rodzaj dachu. Dom o rozłożystej bryle z wielospadowym dachem, z balkonami, wykuszami i lukarnami będzie oczywiście droższy od domu o prostej minimalistycznej formie z dwuspadowym dachem. Droższe w realizacji będą również budynki z podpiwniczeniem. Bez względu na to, jaki projekt domu wybierzemy, zawsze musi on być realizowany zgodnie z dokumentacją. Konstrukcja budynku, która powstaje podczas realizacji stanu surowego otwartego domu, jest szkieletem budynku, który pozostanie niezmienny.

Mówiąc o kosztach, należy również zwrócić uwagę, że ich poziom kształtują i wyznaczają przepisy. W 2014r., 2017r. i 2021r. w Polsce zostały wprowadzone zmiany prawne, dotyczące energooszczędności budynków, zgodnie z którymi sukcesywnie zaostrzano normę maksymalnej wartości wskaźnika zapotrzebowania budynku na nieodnawialną energię pierwotną (EP), a także normy współczynnika przenikania ciepła dla ścian zewnętrznych, współczynnika przenikania ciepła dla dachu oraz współczynników przenikania ciepła dla okien. Zmiany spowodowały, że budujemy coraz cieplejsze domy, co z jednej strony przekłada się na wzrost kosztów budowy, ale jednocześnie pozwala na ograniczenie wydatków eksploatacyjnych.

Koszty budowy domu w stanie surowym otwartym w oczywisty sposób zależą od cen materiałów budowlanych, które zazwyczaj z roku na rok są coraz wyższe. W tym miejscu warto zwrócić uwagę, że jeżeli Inwestor szuka oszczędności i decyduje się na zakup tańszych materiałów, to zawsze powinien wybierać materiały posiadające odpowiednie atesty i parametry nie gorsze niż te wskazane w projekcie domu. Koszt budowy domu kształtują również stawki usług budowlanych i robocizny. Do kosztów stanu surowego otwartego należy doliczyć także opłatę za wypożyczenie niezbędnych maszyn budowlanych.

Wybudowanie domu do stanu surowego otwartego obejmuje kosztowne prace budowlane i wymaga sporych nakładów finansowych.

Ściany domu możemy zbudować z pustaków, cegły lub bloczków z betonu komórkowego. Zaletą bloczków z betonu komórkowego jest bardzo dobra izolacyjność, dlatego Inwestorzy chętnie wybierają ten budulec, chociaż jest droższy od materiałów ceramicznych, czyli różnego rodzaju cegieł i pustaków. Kosztowne jest także wykonanie stropów. W domach jednorodzinnych najczęściej wykonuje się monolityczne stropy żelbetowe, wymagające dolnego deskowania, na którym układane są pręty zbrojeniowe i wylewa beton. Stropy żelbetowe mogą być także montowane w całości lub częściowo z prefabrykatów. Można także zdecydować się na strop ceramiczny Ackermana (Teriva), do wypełnienia którego stosuje się pustaki ceramiczne. Zarówno żebra główne, jak i pustaki można układać ręcznie, bez użycia specjalnego sprzętu. Stropy te zapewniają doskonałą izolację cieplną.

Ostatni etap realizacji stanu surowego otwartego to wykonanie dachu domu. Warto do tych prac zatrudnić wykwalifikowaną ekipę, która we właściwy sposób wykona więźbę dachową i poszycie z desek lub membrany oraz starannie ułoży wybrane przez Inwestora pokrycie dachowe. Wykonanie tych prac kosztuje średnio kilkadziesiąt tysięcy złotych i zamyka realizację stanu surowego otwartego. Do kosztów związanych z dachem, należy doliczyć także wykonanie izolacji termicznej, podbitki dachowej i montaż rynien.

Ile może kosztować stan surowy otwarty? Przyjmuje się, że koszt budowy domu do stanu surowego otwartego pochłonie ok. 40% całkowitych kosztów budowy domu.

Koszty budowy domu warto obliczyć dla każdego z etapów realizacji. Specjaliści ARCHON+ opracowują do wszystkich gotowych projektów domów szczegółowe kosztorysy, które bazują na aktualnych na dany kwartał krajowych stawkach Sekocenbud, dzięki czemu odzwierciedlają rzeczywiste koszty budowy. W klarowny sposób obrazują wydatki dla poszczególnych etapów. Zawierają przedmiar robót, czyli wykaz wszystkich niezbędnych do wybudowania domu prac, sprzętu i materiałów budowlanych wraz z podanymi ilościami i sposobem wykonania.

Tabela elementów wchodząca w skład kosztorysu określa poszczególne etapy budowy i zawiera zestawienie kosztów stanu zerowego budynku, ścian nadziemia, zbrojenia, dachu, stolarki okiennej, a także takich prac jak: postawienie ścianek działowych, ocieplenie stropu poddasza i dachu, montaż stolarki wewnętrznej, wykonanie tynków i okładzin ścian wewnętrznych, wykonanie izolacji podposadzkowych oraz podłóg i posadzek, malowanie, wykonanie elewacji i opaski wokół domu.

Gotowe projekty domów ARCHON+ to wszechstronnie opracowane dokumentacje, a każdy Inwestor już na etapie wyboru projektu może sprawdzić aktualne koszty budowy. Skrócone zestawienia kosztów budowy prezentowane są w zakładce kosztorys na stronie każdego projektu.

Do każdego projektu domu ARCHON+ można zamówić aktualny kosztorys budowlany, w formie prostego w obsłudze programu komputerowego, który ułatwia właściwą organizację budowy i realizację poszczególnych jej etapów. Kosztorys dostosowany jest do aktualnych stawek, ale umożliwia wprowadzanie modyfikacji, a zmiany przeliczają się na bieżąco. Kosztorys pozwala na pełną kontrolę wszystkich wydatków.

Zakres robót budowlanych, po których wykonaniu doprowadzimy realizację domu do stanu surowego otwartego, obejmuje:

• ukończone ściany zewnętrzne i ściany nośne,
• położenie stropów nad parterem budynku lub także nad drugą jego kondygnacją,
• wykonanie wewnętrznych schodów żelbetowych oraz kominów wentylacyjnych i dymowych,
• wykonanie balkonów, jeśli były uwzględnione w projekcie domu,
• wykonana jest konstrukcja dachu - więźba dachowa i następnie pokrycie dachu wybranym materiałem (np. blachą lub dachówką); równocześnie należy wykonać prace związanie z zamontowaniem w połaciach dachu okien dachowych i lukarn, jeśli były przewidziane w projekcie domu,

Stan surowy otwarty jest ważnym etapem budowy domu, a błędy popełnione podczas jego realizacji trudno jest naprawić. Błędy te są najbardziej dotkliwe, bo mają przeważnie wpływ na trwałość konstrukcji domu i trudno je naprawić, bądź też ich usunięcie w ogóle nie jest możliwe.

Błędy, których należy unikać:

• nieszczelne ułożenie izolacji przeciwwilgociowej przegród, co przyczyni się do przenikania wilgoci w ściany i negatywnie wpłynie na ich trwałość oraz wytrzymałość,
• stosowanie betonu wyrabianego systemem gospodarczym, a tym samym bez certyfikatu wytrzymałości,
• niewłaściwie łączenie ścian - wewnętrzne ściany nośne powinny być przewiązane ze ścianami zewnętrznymi przez cały okres murowania, w przeciwnym razie, aby je połączyć, trzeba zastosować płaskie kotwy; w analogiczny sposób połączyć ściany działowe z nośnymi,
• łączenie ścian działowych ze stropem „na sztywno” - między stropem i ścianą należy pozostawić małą przerwę i wypełnić ją pianką lub wełną mineralną, zapobiegnie to pękaniu ścian, obciążonych stropem,
• betonowanie lub murowanie podczas ujemnych temperatur powoduje obniżenie wytrzymałości ścian i innych elementów budynku; jeśli chcemy temu zapobiec, należy użyć specjalnych zapraw i dodatków do betonu, które są dostępne w sklepach budowlanych,
• nieprawidłowe wypoziomowanie i wypionowanie murów - krzywe ściany będą przeszkodą przy wykonaniu stropu i utrudnią ich odpowiednie wykończenie,
• nieodpowiednie wykonanie i zamontowanie więźby dachowej oraz nieprawidłowe połączenie więźby z konstrukcją budynku; krzywe połacie dachu utrudnią i opóźnią prace dekarzy układających pokrycie dachowe,
• brak właściwej impregnacji belek tworzących więźbę, chroniących je przed wpływem wilgoci, grzybami i pleśnią.

Zamknięcie budowy stanu surowego otwartego to dobry moment na sezonowe przerwanie budowy, związane z zimową aurą i ujemnymi temperaturami. Domy w stanie surowym otwartym powinny być dobrze zabezpieczone przed pierwszymi przymrozkami i opadami atmosferycznymi. Budynek jest już przekryty dachem, który jest wykończony całkowicie lub zabezpieczony w odpowiedni sposób i chroni przed opadami deszczu i śniegu. Bryła nie ma jeszcze wstawionych okien i drzwi wejściowych, datego odpowiedniego zabezpieczenia wymagają otwory okienne i drzwiowe. Zabicie deskami otworów okiennych od zewnętrznej strony zabezpieczy budynek przed wilgocią, co pozwoli na wysychanie murów i ścian nośnych domu. Zamiast desek można do tego celu użyć specjalnej przeźroczystej folii naciągniętej na drewniane ramy, które powinny być przymocowane do otworów okiennych i drzwiowych w taki sposób, aby pozostawione szczeliny umożliwiały wentylację wnętrza domu. Jeśli do budynku została doprowadzona woda, trzeba ją bezwzględnie spuścić, aby nie uszkodziła rur doprowadzających. Te działania ochronią dom przed zawilgoceniem i pozwolą na bezpieczne wznowienie jego budowy na wiosnę.

Budowa domu obejmuje kilka etapów prac, które są rozłożone w czasie. Zamknięcie realizacji stanu surowego otwartego pozwala zobaczyć w całości bryłę domu i ocenić, jak będzie się finalnie prezentował. Wykonane zostały już wszystkie prace konstrukcyjne, dom jest już przekryty dachem i został odpowiednio zabezpieczony przed niekorzystnymi czynnikami zewnętrznymi, ale jego wnętrze nadal jest niewykończone. Trzeba jeszcze zaplanować i wykonać szereg prac, bo w domu wciąż brakuje wielu elementów, takich jak na przykład drzwi i okna. Po zamknięciu stanu surowego otwartego następuje kolejny etap budowy domu, którym jest stan surowy zamknięty.

Dom w stanie surowym zamkniętym przybliża nam chwilę, kiedy będziemy mogli w nim już zamieszkać. Część Inwestorów rezygnuje z budowy od podstaw swojego domu i decyduje się na zakup domu w stanie surowym zamkniętym. Pozostają do wykonania prace związane z wykończeniem budynku, które trwają średnio kilka miesięcy. Aby szybko i bez problemów zamieszkać we własnym domu, kupujący muszą wiedzieć, na co zwrócić uwagę przy zakupie domu w stanie surowym. Przede wszystkim powinni dokładnie zapoznać się z projektem domu, by zweryfikować czy roboty poprzedzające ten etap budowy zostały prawidłowo wykonane.

Stan surowy zamknięty to trzeci z kolei etap budowy domu, następujący bezpośrednio po ukończeniu stanu surowego otwartego. Dom w stanie surowym zamkniętym jest budynkiem z oknami, drzwiami wejściowymi i częścią instalacji. Jest więc w pełni zabezpieczony przed czynnikami zewnętrznymi, jak opady deszczu i śniegu. Jego wnętrze nadal pozostaje niewykończone. Jeżeli ten etap budowy zostanie ukończony przed zimą, nie będzie trzeba wykonywać dodatkowych prac zabezpieczających dom przed niekorzystnymi czynnikami atmosferycznymi. Pozwoli to na rozpoczęcie niektórych prac instalacyjnych i wykończeniowych wewnątrz budynku.

Budowa domu w stanie surowym zamkniętym to koszt ok. 50% ogólnych kosztów budowy domu.

Przed przystąpieniem do realizacji etapu budowy domu, jakim jest stan surowy zamknięty, należy dokładnie zaplanować wszystkie niezbędne prace, które powinny być wykonane. Najważniejsze prace na tym etapie to:

• wstawienie drzwi zewnętrznych i okien oraz montaż okien pionowych, drzwi balkonowych i przesuwnych przeszkleń; bez względu na to, jaki wybierzemy rodzaj drzwi czy okien, należy zadbać o ich odpowiedni i ciepły montaż,
• montaż bramy garażowej,
• wymurowanie ścian działowych,
• pokrycie dachu docelowym pokryciem, jeśli po zamknięciu stanu surowego otwartego był pokryty tymczasowo.

Stan surowy otwarty i stan surowy zamknięty to dwa ważne etapy realizacji inwestycji. Budynek w stanie surowym otwartym jest niewykończony. Jest surową otwartą bryłą domu z docelową konstrukcją. Po zakończeniu stanu surowego otwartego budynek ma już gotowe ściany, stropy, kominy, wylewane schody, więźbę i pokrycie dachu - czyli wykonana jest cała konstrukcja budynku. Stawianie konstrukcji domu jest uznawane za najważniejszy etap budowy. Przejściem ze stanu surowego otwartego do stanu surowego zamkniętego jest montaż w budynku okien, drzwi zewnętrznych i bramy garażowej. Można już w nim prowadzić niektóre prace instalacyjne, na przykład prace elektryczne, a także wykonać instalację alarmową, czy monitoring. Na etapie stanu surowego należy ustalić, jakie wymiary będą miały ościeżnice drzwi wewnętrznych i pozostawić na nie odpowiednie otwory. Podczas realizacji stanu surowego zamkniętego Inwestor powinien już także zastanawiać się i planować, jak zamierza zaaranżować wnętrze. W poszukiwaniu inspiracji polecamy galerię realizacji domów według projektów ARCHON+ oraz wizualizacje wnętrz, które prezentujemy na naszej stronie.

Budynek w stanie surowym zamkniętym ma już drzwi zewnętrzne i bramę garażową, okna i ścianki działowe. Następnym etapem, jaki można wyróżnić na etapie budowy domu jest stan deweloperski domu i obejmuje wstępne wykończenie pomieszczeń. Z nazwą „stan deweloperski” najczęściej można się spotkać, kupując mieszkanie lub dom od dewelopera. Stan deweloperski obejmuje bardziej zaawansowane prace i przygotowuje dom do prac wykończeniowo - aranżacyjnych. Zakres prac deweloperskich może być różny, dlatego warto sprawdzić w zawartej z deweloperem umowie, co zostało w nim przewidziane i co wchodzi w skład stanu deweloperskiego.

Choć zakres stanu deweloperskiego nie w każdym przypadku jest taki sam, można ogólnie przyjąć, że w budynku zostały przeprowadzone następujące prace:

• wykonanie izolacji przeciwwilgociowej i izolacji cieplnej,
• wykonanie odpowiedniej izolacji podłoża pod podłogi,
• odpowiednia izolacja cieplna dachu, zamontowanie rynien i wykonanie podbitki dachowej,
• wykonanie wylewek, ocieplenie poddasza i regipsy,
• rozprowadzenie instalacji wentylacyjnej,
• rozprowadzenie instalacji centralnego ogrzewania z wyprowadzeniem podłączenia do grzejników,
• odpowiednie rozprowadzenie instalacji wodnej i kanalizacyjnej według dokładnego planu, bo zmiana lokalizacji kuchni i łazienek nie będzie już później możliwa,
• rozprowadzenie pod tynkami instalacji elektrycznych, które pozostaną niewidoczne,
• montaż parapetów wewnętrznych,
• tynkowanie kolejno: sufitów, ścian i otworów okiennych oraz otworów drzwi wewnętrznych,
• wygładzenie ścian wewnętrznych domu i przygotowanie ich do malowania,
• wykonanie elewacji i opaski wokół budynku,
• opcjonalnie wykonanie podłączeń kominka,
• opcjonalnie wykonanie rolet zewnętrznych.

Stan deweloperski obejmuje bardziej zaawansowany zakres prac niż stan surowy zamknięty. Dom w stanie deweloperskim jest gotowy do indywidualnego wykończenia przez właściciela. Ściany domu są wygładzone i przygotowane pod malowanie, dom posiada już wszystkie instalacje, ale nie można w nim jeszcze zamieszkać. Prace te warto zamknąć na etapie, który pozwoli przyszłym mieszkańcom domu nadzorowanie prac wykończeniowych. Pozwoli to na dostosowanie wnętrza do indywidualnych potrzeb i gustu mieszkańców, stworzenie unikalnego wnętrza, o jakim marzyli.

Niektórzy Inwestorzy poszukują domu bardziej wykończonego, w którym zrealizowano dodatkowe prace, takie jak: montaż wewnętrznych drzwi do poszczególnych pomieszczeń. To praca, która powinna być wykonana, gdy pomieszczenia są już otynkowane, i ułożone są podłogi.

Takimi ogólnymi pojęciami jak: stan zerowy, stan surowy otwarty, stan surowy zamknięty, stan deweloperski, posługujemy się często. Jednak Prawo budowlane nie podaje definicji tych pojęć, nie występują one też w innych przepisach budowlanych. Dlatego bezwzględnie w umowach z wykonawcami należy dokładnie określić zakres prac, jakie będzie obejmować realizacja i zamknięcie kolejnych etapów budowy domu. W umowach warto zapisać dokładnie, jakie prace mają zostać wykonane i jakie materiały do ich realizacji mają być użyte. Gdy zawieramy umowę na wybudowanie domu z jednym tylko wykonawcą, powinniśmy ustalić z nim, jakie prace będą konieczne do wykonania w ramach kolejnych etapów budowy domu. Umowa powinna obejmować szczegółowe wykazy prac, które wchodzą w skład poszczególnych etapów realizacji inwestycji i terminy wykonania kolejnych robót. Ułatwi to Inwestorowi odbiór poszczególnych prac oraz rzetelne rozliczenia finansowe.

Czytaj również: Koszt budowy domu 2021 - ile kosztuje budowa domu?

Jeśli masz dodatkowe pytania zapraszamy do kontaktu
w dogodnej dla Ciebie formie!

---

Chcesz z nami porozmawiać w dogodnej dla siebie chwili?

Zamów rozmowę, a nasz doradca skontaktuje się z Tobą.

Zamów rozmowę

Jesteśmy do Twojej dyspozycji również na czacie pon.-pt. 8-21, sob. 9-13

Jesteśmy teraz dostępni.

Rozpocznij czat

Jeśli wolisz szczegółowo opisać swoje pytanie, napisz do nas.

Odpowiemy najszybciej jak to możliwe.

Napisz do nas

---

Zadzwoń do nas +48 12 37 21 900