Domy modułowe - najważniejsze rzeczy, które należy wiedzieć o tym rodzaju domów.

Idea domów modułowych zrodziła się w Stanach Zjednoczonych i z czasem stała się inspiracją do tworzenia prefabrykatów budowlanych, służących do montowania większych konstrukcji. Nowoczesne domy modułowe cieszą się obecnie popularnością w wielu krajach, głównie w Kanadzie, krajach skandynawskich, a także na zachodzie Europy. W Polsce z pojęciem domów modułowych spotykamy się coraz częściej, dlatego warto bliżej poznać ten system budowy domów, by przekonać się, czy rozwiązanie to sprawdzi się w każdej sytuacji oraz ewentualnie z jakimi ograniczeniami należy się liczyć. W artykule scharakteryzujemy nowoczesne budownictwo modułowe, przybliżymy różne zagadnienia z nim związane, omówimy wady i zalety budynków modułowych całorocznych i letniskowych, odniesiemy się także do kwestii ogrzewania i kosztów budowy domu modułowego.

Domy modułowe powstają w fabrykach, podobnie jak gotowe domy prefabrykowane. Modułowe budynki to konstrukcje, które powstają po połączeniu kilku, kilkunastu lub kilkudziesięciu wytworzonych w hali produkcyjnej gotowych komponentów. Producent dostarcza gotowe i odpowiednio zabezpieczone prefabrykaty na plac budowy, gdzie następnie są one montowane.

Tego typu budowa domu modułowego przebiega dość sprawnie, realizacja nie wymaga przerw technologicznych i budynek może powstać w ciągu zaledwie kilku dni. Wcześniej jednak należy wszystko dokładnie zaplanować, tak aby wyeliminować potencjalne trudności, czy problemy na etapie montażu. Niestety specyficzny sposób realizacji domów modułowych sprawia, że nie zapewniają aż tak dużego wyboru, jak w przypadku domów wznoszonych w tradycyjnej technologii.

Całoroczne domy modułowe można wznosić z prefabrykatów wykonanych z różnych materiałów np. drewna, keramzytobetonu, czy stali. Decyzja o budulcu, z jakiego ma powstać gotowy dom modułowy, uzależniona jest od wielkości budynku, a także jego formy. Firmy specjalizujące się w produkcji modułów i realizacji domów modułowych oferują je zazwyczaj jako budynki w stanie surowym zamkniętym, w stanie deweloperskim lub budowę domu pod klucz. Wróżnić można następujące rodzaje domów modułowych:

Najczęściej budynki modułowe powstają z prefabrykatów keramzytowych. W halach produkcyjnych powstają gotowe segmenty (moduły), które stanowią stalowe ramy wypełnione keramzytobetonem. Domy z keramzytu od środka ociepla się wełną mineralną (ściany oraz strop), natomiast z zewnątrz można zastosować tynki w połączeniu np. z naturalnymi okładzinami. Wewnętrzne ściany działowe wykonuje się z płyt gipsowo – włóknowych, w których znajdują się rozprowadzone instalacje. Atutem keramzytobetonu są jego dobre właściwości termoizoalcyjne.

Zobacz najciekawsze projekty domów!

---

---

Zobacz więcej projektów

Dom modułowy może też być realizowany jako drewniany dom szkieletowy. Poszczególne komponenty szkieletu także powstają w fabryce, a następnie z gotowych elementów montuje się całość na placu budowy, stawiając konstrukcję na wcześniej przygotowanej podmurówce i fundamentach. Elementy nośne wykonuje się z odpowiednio wysuszonego i zaimpregnowanego drewna, a ściany z płyt drewnopodobnych. Do wypełnienia ścian stosuje się wełnę mineralną, a od wewnątrz takie budynki, w tym domy jednorodzinne szkieletowe mogą być wykończone płytami kartonowo-gipsowymi.

Dom modułowy może być także stalowym budynkiem szkieletowym. W przypadku takich domów szkieletowych, w fabryce powstaje szkielet budynku z profili stalowych, który następnie montowany jest na działce Inwestora i uzupełniany pozostałymi komponentami. Wypełnienie tworzą płyty warstwowe z izolacją z pianki poliutretanowej.

O domach modułowych stalowych można także mówić w kontekście budynków, powstałych z morskich kontenerów, które zostały przystosowane do celów mieszkalnych. Zazwyczaj są to tanie domy modułowe i dobrze spełniają funkcję obiektów rekreacyjnych, montuje się w nich okna oraz wykonuje odpowiednie ocieplenie.

Panele SIP (Structural Insulated Panels) to płyty strukturalne, które składają się z dwóch najczęściej drewnopodobnych warstw zewnętrznych oraz jednej warstwy wewnętrznej, która jest warstwą izolacyjną wykonaną w wełny mineralnej, pianki poliuretanowej lub styropianu.

Dość szybki proces budowy domu modułowego, dzięki możliwości montażu budynku z dostarczonych na działkę elementów, to dla wielu osób ważny atut tego rodzaju konstrukcji. Szacuje się, że w domu modułowym można zamieszkać po ok. 2 miesiącach od rozpoczęcia prac. Szybki montaż i krótki czas budowy domów modułowych minimalizuje też ryzyko zakłócenia prac budowlanych przez niesprzyjające warunki pogodowe. Modułowe konstrukcje są stabilne i mogą powstawać na działkach o różnych naturalnych uwarunkowaniach, także na skarpach lub gruncie piaszczystym. Wcześniej należy przygotować podpiwniczenie lub ławę fundamentową.

Wadą modułowych domów są ograniczenia architektoniczne i brak możliwości zrealizowania dowolnej wizji wymarzonego domu. Technologia stawiania domów modułowych przekłada się niestety na ograniczenia w zakresie różnorodności form. Nie każdy rodzaj konstrukcji można dostosować do modułowej prefabrykacji. Zakup domu modułowego wiąże się także z koniecznością zgromadzenia odpowiednich środków, które muszą być wydatkowane jednorazowo, nie ma więc możliwości w przypadku domów modułowych, by koszty rozłożyć w czasie.

Szybkie w budowie domy modułowe mogą sprawdzić się jako domki letniskowe, użytkowane sezonowo. W tym przypadku zazwyczaj są realizowane jako domy szkieletowe drewniane, które mogą dotrzeć na działkę Inwestora w jednym module, który następnie na miejscu zostanie w odpowiedni sposób wykończony. Krótki czas realizacji tego domku rekreacyjnego to niewątpliwy atut modułowych domków letniskowych. Nowoczesne domy modułowe można także użytkować jako domy całoroczne.

Aby wybudować komfortowy w użytkowaniu modułowy dom całoroczny, konieczne jest wykonanie odpowiedniego podłoża, na którym budynek zostanie zlokalizowany. To zadanie zazwyczaj leży po stronie Inwestora, gdyż większość firm, specjalizujących się w produkcji i montażu domów modułowych nie wykonuje fundamentów, bądź też dolicza koszt takich robót do ceny domu. Warto też uzgodnić z producentem domu dokładne wymogi, jakie fundamenty powinny spełniać fundamenty, aby w przyszłości nie stracić z tego powodu prawa do gwarancji.

Gotowe domy modułowe całoroczne mogą stanowić alternatywę dla mieszkania, zwłaszcza dla osób, którym zależy na możliwości szybkiego wprowadzeniu się do „własnych czterech kątów”. Dom modułowy zamiast mieszkania to pomysł, który rozważają zazwyczaj młodzi ludzie, zakładający rodzinę i poszukujący dla niej własnej przestrzeni.

Procedury formalne obowiązujące przy realizacji domów modułowych są analogiczne, jak w przypadku budynków wznoszonych w technologii tradycyjnej. Ważnymi czynnikami, które determinują wybór procedury jest wielkość powierzchni zabudowy budynku oraz wpływ oddziaływania budynku na działki sąsiednie.

Od 2015 r. w polskim Prawie budowlanym przewidziano możliwość budowy jednorodzinnych budynków mieszkalnych bez pozwolenia, na podstawie zgłoszenia, pod warunkiem, że obszar ich oddziaływania w całości mieści się na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane.

Nowelizacja Prawa budowlanego z 2022r. objęła procedurą zgłoszenia domy o powierzchni zabudowy do 70 m2, pod warunkiem, że są to wolno stojące budynki jednorodzinne, nie więcej niż dwukondygnacyjne i obszar ich oddziaływania nie wykracza na działki sąsiednie. W przypadku projektów domów do 70 m2 powierzchni zabudowy Inwestor dodatkowo zobowiązany jest złożyć oświadczenia, że buduje dom w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych, oraz że w przypadku nieustanawiania kierownika budowy bierze na siebie odpowiedzialność za kierowanie budową.

Budowa domu bez pozwolenia, w tym także domu modułowego, możliwa jest również w przypadku wolno stojących parterowych budynków rekreacji indywidualnej do 35 m2 powierzchni zabudowy, przy czym ważnym warunkiem jest w tym przypadku także łączna liczba takich obiektów na działce i nie może przekraczać dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki.

Możliwość budowy bez pozwolenia na budowę nie zwalania jednak Inwestora z obowiązku zgłoszenia do Urzędu Miasta lub Starostwa Powiatowego zamiaru budowy danego obiektu na posiadanej działce. Skutecznego zgłoszenia wraz z wymaganym kompletem dokumentów należy dokonać co najmniej 30 dni przed planowanym rozpoczęciem budowy, a brak sprzeciwu w ciągu 65 dni ze strony urzędu oznacza wydanie tzw. milczącej zgody. W przypadku domów o powierzchni zabudowy do 70 m2 Inwestor może rozpocząć prace zaraz po doręczeniu organowi administracji architektoniczno-budowlanej zgłoszenia, ponieważ zgodnie z nowym prawem organ administracji architektoniczno-budowlanej jest wyłączony z możliwości sprzeciwu. Zgłoszenie jednak podlega analizie w zakresie spełnienia warunków koniecznych - czyli obszaru oddziaływania i dodatkowych oświadczeń.

Budynki modułowe to w większości domy energooszczędne. Nowoczesne domy modułowe, które mają pełnić funkcję domów całorocznych, projektuje się tak, by zużywały, jak najmniejszą ilość energii pierwotnej. Mogą być również realizowane jako domy niskoenergetyczne, a także jako modułowe domy pasywne. Inwestorzy mogą indywidualnie decydować o standardzie energetycznym takich budynków i zdecydować się na budowę domu modułowego wyposażonego w instalacje, wykorzystujące odnawialne źródła energii.

Analogicznie, jak w przypadku budowy domu w technologii tradycyjnej, należy zadbać o odpowiednie ocieplenie i wyeliminowanie możliwości powstawania mostków termicznych, izolację miejsc, w których podłączone są instalacje i media oraz ciepły montaż stolarki okiennej i drzwiowej. Nie bez dla znaczenia dla standardu energetycznego domu jest także jego właściwe zorientowanie względem słońca, tak by najczęściej używane pomieszczenia były naturalnie doświetlone przez jak najdłuższy czas w ciągu dnia.

W przypadku domów modułowych można zastosować analogiczne systemy ogrzewania jak w domach tradycyjnych. Sprawdzi się zarówno kocioł na paliwo stałe, kocioł gazowy, ogrzewanie podłogowe. W domu modułowym można zastosować panele fotowoltaiczne, solary, pompę ciepła, a także wentylację mechaniczną.

Pytanie o koszty budowy, w tym także koszty budowy domów modułowych, to dla każdego Inwestora ważna kwestia. Ceny domów modułowych zależą od wybranego projektu i przyjętych w nim rozwiązań konstrukcyjnych, ale należy pamiętać, że do wszystkich wydatków trzeba także doliczyć wykonanie fundamentów. To, ile będzie kosztować wybudowanie domu jednorodzinnego modułowego, zależne jest  oczywiście od rodzaju materiału, z jakiego powstają prefabrykaty na domki modułowe, powierzchni użytkowej budynku, kosztów robocizny oraz standardu wykończenia. Choć czas trwania budowy w technologii modułowej jest krótszy, to jednak należy pamiętać, że tego typu inwestycja wymaga wykorzystania specjalistycznego sprzętu, między innymi dźwigu. Początkowa kalkulacja, jaką Inwestor otrzyma od wykonawcy, może znacząco różnić się od kwoty końcowej, uwzględniającej wszystkie składowe. Warto mieć to na uwadze, porównując poszczególne wyceny od producentów.